قدس آنلاین:  آنچه  که امروز از حقوق بشر غربی که در دنیا مطرح می‌شود ناظر به بخشی از نیازهای بشر و انسان است اما اسلام نیازهای فراخ‌تر و فاخرتری را هم برای بشر در نظر گرفته و حقوق او را بر اساس نیازهای متعالی دست چین کرده است، نیازهایی که هم از حیث سطحی فاخر و از حیث گستردگی فراخ است و به موضوعاتی که حقوق بشر غربی محدود می‌کنند، خلاصه‌ نمی شود.

حقوق بشر اسلامی از عمق قابل توجهی برخوردار است، این حقوق نشان دهنده کمیت و کیفیت اسلام و گستردگی این دین است. آنچه که ما در حقوق بشر امروز نسبت به  نیازهای انسانی می‌بینیم ناظر به بخشی از نیازهای انسان است لذا با نیازهای محدودی که حقوق بشر غربی در نظر گرفته است، مطمئناً انسان نمی‌تواند به هدف، جایگاه و کرامت اصلی مورد نظر برسد. 
اینکه انسان جانشین و خلیفه خداست، بعد کامل ویژگی های ذاتی و کرامت انسانی را به تصویر می‌کشد، به این معنا که وقتی انسان خلیفه خدا در زمین شد، باید رنگ خدایی در او تحقق پیدا کند، اگر خداوند کریم است و کرامت از آن  اوست، انسان نیز باید از این کرامت برخوردار شود ، منتهی انسان هنگامی می‌تواند از این کرامت برخوردار باشد که فضیلت های آسمانی در او نهادینه شود و رشد کند و رذیلت های زمینی از او دور و تهی از آن  شود.
 خداوند در آیات قرآنی انسان را کریم معرفی کرده  و او را اهل کرامت خوانده است، کرامت ذاتی، به این دلیل که خداوند به ذات انسان کرامت بخشیده است، مصداق این موضوع تأکید قرآن بر بخشیدن کرامت به بنی آدم است، منتهی این کرامت قابل گسترش است، یعنی در نگاه ویژه قرآن به انسان، انسان ها از کرامت برخوردارند، ولی کرامت اقیانوسی است که هر چه انسان از او بچشد و خود را از آن سیراب کند، این کرامت در اوج خواهد بود.

لذا زمانی کرامت واقعی که خداوند در ذات انسان به امانت گذاشته شکوفا می‌شود که انسان با دست یازیدن به ارزش‌های اخلاقی، انسانی و فطری خود بتواند ارزش های اخلاقی و انسانی را درون رفتار، کردار و اندیشه خود  پاس بدارد و بدان عمل کند، اعم از  حوزه فردی یا  اجتماعی، آن زمان می‌توان انتظار داشت که  کرامت در آن فرد یا جامعه رو به فزونی بگذارد. به عبارت دیگر  فردی و جامعه ای کریم است که آن فرد و جامعه بتواند دروغ  و فقر را از خود دور کند،  اگر آن جامعه بتواند عدالت و خدا باوری را در خود گسترش دهد، می‌توانیم شاهد افزایش کرامت فرد و جامعه باشیم، به خاطر همین قرآن مجید خاطر نشان می‌کند که انسانها و جوامع  با تقوا کریم می‌شوند یعنی به میزان پارسایی و پرهیزگاری از زشتی‌ها و رذیلت‌های اخلاقی و به میزان توجهشان به فضیلت‌های اخلاقی از سوی خدا کرامت دریافت می‌کنند. 
از سوی دیگر قرآن مجید بر این موضوع تصریح دارد همه انسان ها علی رغم رنگ پوست ، قومیت و تبار دارای کرامت هستند و معیار کرامت بیش‌تر، تقوی بیشتر است، پس انسان دارای کرامت است و توجه به فضیلت‌های اخلاقی و دوری از رذیلت‌ها می‌تواند این کرامت را فراخ تر کند. 
خلاصه انسان هر چه قدر بتواند رنگ الهی و صبغه الهی بگیرد، یعنی توانسته کرامت بیشتری را بر خود وارد و کسب کند، اگر جامعه‌ هم چنین مسیری را دنبال کند، جامعه نیز با کرامت می‌شود، پس اینجا یک تفاوت مهم بین حقوق بشر غربی و حقوق بشر اسلامی وجود دارد، در حقوق بشر غربی محور  ارزش‌گذاری‌ها خود انسان است ولی در حقوق بشر اسلامی هر چه این ارزش‌ها بنیادی‌تر باشد و توجه به فضیلت‌های متعالی باشد این کرامت ها رخ خواهد داد.
یعنی اگر هم و غم جامعه‌ای صرفاً تأمین نیازهای خود باشد ، اما نتواند فضیلت ها را در خود متجلی کند در آن جامعه دروغ و فقر رواج داشته باشد، و ارزش های اسلامی و آسمانی بر  آن جامعه حاکم نباشد و در بحران‌هایی چون کرونا، مردم دست همدیگر را نگیرند، خداوند معتقد است مردم این جامعه کمترین بهره ای از کرامت نبرده‌اند.

انتهای پیام/